Bierz życie jakim jest

Jakie podejście do życia może przybliżyć nas do szczęścia?

Według filozofii stoickiej najlepsze co możemy zrobić to wypełnianie swojej roli, poddawanie się temu co nas spotyka. 

A więc bierność? Zgoda na świat, taki jaki jest?

Jaką prawdę przekazuje nam jeden z głównych systemów filozoficznych starożytności?

STOICYZM

Zgodnie z ideą stoików człowiek ma ograniczony wpływ na rzeczywistość – pokorna postawa wobec życia może być źródłem pokoju wewnętrznego. Pogodzenie się z życiem, takim jakie jest to niełatwe wyzwanie. Według starożytnych filozofów może nam w tym pomóc pogłębianie wiedzy o świecie i zdobywanie doświadczenia. Spojrzenie na siebie z szerszej perspektywy, otwartość na sprawy dotyczące wszystkich ludzi pomagają nabrać dystansu do codziennych problemów, dają świadomość własnej niedoskonałości. 

Dla stoików ważne jest osiągnięcie stanu niezależności od wzruszeń. Emocjonalne podejście burzy harmonię wewnętrzną, bardziej szkodzi niż pomaga. Zdarzenia, które nie zależą od naszej kontroli nie powinny mieć dla nas większego znaczenia.

Stoicy sprzeczali się o to co jest celem ostatecznym świata. Zgadzali się jednak zawsze z tym, że celowi temu nie sposób się przeciwstawić, bo realizuje go wszechobecna Pneuma - żywioł, który przenika każdy fragment materii, wprowadza ją w ruch i nadaje kształt. Stąd świat ma charakter dość ściśle deterministyczny. Niektóre fragmenty świata mogą chwilowo iść "pod prąd", ale nie ma to wpływu na ogólne dzieje świata.

ZGODA NA SWOJE ŻYCIE

Teksty Seneki, Marka Aureliusza czy Epikteta pobudzają do refleksji, ale ich wnioski mogą budzić sprzeciw. Godzić się na rzeczywistość taką jaka jest? Jak to? Akceptować zło, kłamstwo, głupotę? Gdzie jest miejsce na działanie, kształtowanie rzeczywistości i przejęcie odpowiedzialności za swoje życie w myśl stwierdzenia „być kowalem swojego losu”?

W moim odczuciu propozycje filozofów nie stoją w sprzeczności z pro-aktywną postawą wobec życia. Istotą stoicyzmu jest przekierowanie uwagi ze świata na życie wewnętrzne. Stan naszej psychiki, nasze zdrowie i samopoczucie nie zależą od okoliczności zewnętrznych, ale od naszej interpretacji rzeczywistości i odpowiedzi na nią. Pomiędzy bodźcem a reakcją jest jeszcze coś: nasza wolna wola. Mamy wpływ na myśli jakim dajemy miejsce w naszym umyśle, na to gdzie kierujemy naszą uwagę. To my decydujemy jak zachowamy się w określonej sytuacji i pośrednio możemy wpływać na emocje, które będą się w nas budzić. Taką lekcję dali mi filozofowie.
Stoicy są mylnie uważanie za propagowanie obojętności, obniżonej aktywności i izolowania się od ludzi. Harmonia wewnętrzna łączy się z aktywnym działaniem. Filozofia wzywa do pracy na rzecz wspólnego dobra. Głosi, że w obliczu problemów powinniśmy opracowywać skuteczne rozwiązania zamiast pogrążać się w przygnębieniu.

zapracować na szczęście

Najistotniejszą, najbardziej rozwiniętą i dopracowaną częścią filozofii stoickiej jest etyka. Według stoików sensem życia jest osiągnięcie szczęścia. Etyka określa, na czym to szczęście ma polegać i jak można je zdobyć. Szczęścia nie można być pewnym, póki jest zależne od zewnętrznych okoliczności. By je uzyskać, są dwie drogi:

• opanowanie zewnętrznych okoliczności, a drugą
• uniezależnienie się od nich.

Ponieważ opanować się ich całkowicie nie da, pozostaje się, wiec od nich uniezależnić. Mędrcem jest ten, który zabiega jedynie o dobra wewnętrzne, które zależą jedynie od niego. Takim dobrem wewnętrznym jest cnota. Jest ona warunkiem dostatecznym szczęścia, dobrem najwyższym i jedynym. Życie cnotliwe powinno być zgodne z naturą człowieka, zarazem zgodne z naturą w ogóle.

Systematyczna praca nad sobą jest konieczna ,by nabrać dystansu wobec chwilowych zmian i zacząć żyć w zgodzie z naturą. Samodyscyplina jest więc kluczem szczęścia.

Ważne jest stałe kontrolowanie swoich zachowań i reakcji, analizowanie postępów i wyznaczanie kolejnych celów. Dla stoików celem było szczęśliwe życie w zgodzie ze sobą i z naturą.

WSPÓLNOTA

Stoicy postrzegali społeczeństwo jako spójny organizm, wobec którego mamy pewne obowiązki do wypełnienia. Nasza rzetelna praca sprawia, że otoczenie i świat staje się lepszy. Warto skupić się a takich zajęciach, podczas których wykorzystujemy nasze talenty, doskonalić swoje mocne strony. Według stoików naszym obowiązkiem jest wykonywanie zadań najlepiej jak potrafimy. Dzięki temu będziemy żyć w zgodzie z naszą rolą, ale też przybliżamy świat do celu.